Коммунальное государственное учреждение «Комплекс «Колледж искусств – специализированная школа - интернат для одаренных в искусстве детей имени Ермека Серкебаева»

Мектептегі тамақтану

«Ермек Серкебаев атындағы өнер колледжі-өнерде дарынды балаларға мамандандырылған мектеп-интернат» Кешені» КММ

оқушыларға тамақтануды ұйымдастыру

Дені сау баланы өсіру үшін оның толық тәрбиесі мен дамуына жағдай жасау керек. Баланың денсаулық жағдайын, оның физикалық және ақыл- ой дамуын анықтайтын негізгі факторлардың бірі – оқушылардың дұрыс тамақтануын ұйымдастыру.

Мектепте тамақтандыруды ұйымдастыру «Білім туралы» ҚР Заңына, мектеп туралы Үлгілік ережеге және ҚР басқа да заңнамалық және нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.

Оқушылардың ұтымды тамақтануы – білім беру мекемелерінде денсаулық сақтау ортасын құру, білім беру жүйесінің теріс салдарын азайту шарттарының бірі. Дұрыс тамақтанбау физикалық дамуға теріс әсер етеді, метаболикалық бұзылулардың көрінісіне, созылмалы патологиялардың, аурулардың өршуіне ықпал етеді.

Біздің мектеп тәрбиеленушілердің өмірі мен денсаулығына көп көңіл бөлінеді, қазір оқушылардың дұрыс тамақтануын ұйымдастыру мәселесімен айналысады. Тамақтану теңдестірілген болуы керек, бір күнде бала үшін қажетті ең аз тамақ пен минералды заттарды алуы керек.

Мектепте дұрыс тамақтануды ұйымдастыруда білім мен дағдыларды таратудың бастауы болуы өте маңызды. Осыған байланысты мектепте «Дұрыс тамақтану - денсаулық кепілі» дәрістері өткізіледі.

Біздің мектепте тамақтануды ұйымдастыру мәселелерімен әкімшілік, диетсестра, медбике және тікелей әлеуметтік ұстаз айналысады. Мектепте тамақтануды ұйымдастыру мен сапасын бақылау жөніндегі комиссия құрылды және жұмыс істейді. Директор бекіткен 12 күндік циклдік ас мәзірі бар. Директор жанындағы жиналыстарда, педагогикалық кеңестерде тамақтануды ұйымдастыру мен сапасын бақылау туралы ақпарат тыңдалады, бұл мектепте тамақтануды ұйымдастырудың тұтас көрінісін алуға және қажетті түзетуді уақытылы жасауға мүмкіндік береді.

Біздің мектептің асханасы барлық қажетті технологиялық және тоңазытқыш жабдықтарымен жабдықталған. Ыдыс-аяқ, ас құралдары, тамақ ішуге арналған стақандар жеткілікті. Мектеп асханасының тазалығына көп көңіл бөлінеді. Жазда ас блогына күрделі жөндеу жұмыстары жүргізіледі. Жуу және дезинфекциялау барлық санитарлық-гигиеналық нормаларды сақтай отырып жүргізіледі. Тамақтану залында қол жуу үшін жеткілікті мөлшерде қолжуғыш орнатылған. Біздің асхана жарық, қабырғаларында мультфильмдер эпизодтары салынған.

Асхана штаты толық қамтылған. Мұнда өз ісінің мамандары, мейірімді, жанашыр адамдар, балаларды әрдайым күлімсіреп қарсы алады.

62 оқушыға арналған мектеп жанындағы интернат тамақпен қамтылған. Балалар бес мезгілдік тегін тамақпен қамтамасыз етілген (таңғы ас, түскі ас, бесін ас, кешкі ас және кешкілік ас).

Жылына бір рет ата-аналар мен оқушыларға тағамдардың сапасы, шығарылатын тағамдар бойынша сауалнама жүргізіледі. Сауалнама нәтижелері мен ұсыныстар талқылау үшін ата-аналар жиналысына шақырылады, және нәтижелерімен асхана қызметкерлері таныстырылады. Сынып сағаттарында мұғалімдер балалармен өсіп келе жатқан ағза үшін сапалы тамақтану қажеттілігі туралы, тамақтану кезіндегі мінез-құлық ережелері, тамақтану мәдениеті және өз денсаулығы үшін жауапкершілік туралы әңгімелер жүргізеді.

Тамақтану сапасын комиссия үнемі қадағалап отырады, оның құрамына: диетбике, мектеп медбикесі, директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары, әлеуметтік педагог, ата-аналар комитетінің өкілдері кіреді. Алынатын шикізат пен дайын өнімнің сапасын бракераж комиссиясы тексереді. Олардың бірлескен жұмысы мектептегі тамақтануды ұйымдастыруды, оның сапасын бақылауға, қажетті түзетулер енгізуге және сайып келгенде, мектебіміздің әр оқушысының денсаулығын сақтауға мүмкіндік береді.

Құнарлы және дұрыс тамақтандыруды ұйымдастыру

Құнарлы және дұрыс тамақтандыруды ұйымдастыру - көп аурулардың алдын алады, нағыз және ұзақ өмірдің қажетті шарты. Біз, ата-аналар біздің балаларымыздың тамақтануының ұйымдастырылуына жауаптымыз.

ПАЙДАЛЫ ТАҒАМДАРМЕН ТАМАҚТАНУ ЕРЕЖЕСІ:

1. Бала түрлі тамақ өнімдерін жеуі қажет. Баланың күн сайынғы тамақтану рационы 15-ке жуық түрлі азық-түліктен тұруы қажет. Апта ішінде тамақтану рационы 30-дан кем емес түрлі азық-түліктен тұруы керек.

2. Күн сайын баланың тамақтану рационына келесі азық-түлік болуы қажет: ет, сары май, сүт, нан, жармалар, жаңа піскен көкөністер мен жемістер. Бірқатар азық-түліктер: балық, жұмыртқа, қаймақ, ірімшік және басқа да қышқыл сүт өнімдері, ірімшік - күн сайынғы рационда болуы міндетті емес, бірақ апта ішінде 2-3 рет болуы міндетті.

3. Бала күніне 4 рет тамақтануы тиіс.
Бірінші ауысым оқушылары: 7:30-8:30-да таңғы ас ішулері қажет (үйде, мектепке барар алдында), 11:00-12:00 мектепте ыстық тамақ, 14:30-15:30 – сабақтар біткеннен кейін – мектепте түскі ас (ұзартылған топ оқушылары үшін міндетті түрде) немесе үйде, ал 19:30-20:00 кешкі ас (үйде).
Екінші ауысымның оқушылары 8:00-8:30 таңғы ас ішулері қажет (үйде), 12:30-13:00 – түскі ас (үйде, мектепке барар алдында), 16:00-16:30 – мектепте ыстық тамақтану (түстік), 19:30-20:00 – кешкі ас (үйде).

4. Йодталған тұзды қолдану қажет.

5. Маусымаралықта (күз-қыс, қыс-көктем) бала жасына сәйкес келетін ұсынылған дәруменді-минералды кешендерді қабылдауы қажет.

6. Оқушының рационын «С» дәруменімен байыту үшін күн сайын итмұрын қайнатпасын қабылдауды ұсынамыз.

7. Асты тыныштықта қабылдау қажет.

8. Егер балада дене салмағы артық немесе жетпейтін болса (бұл ақпаратты мектептің медициналық қызметкерінен алуға болады) дәрігердің кеңесін алу қажет, себебі дене дамуында нормадан ауытқу деңгейін есепке ала отырып, баланың рационын түзету қажет.

9. Спортпен шұғылданатын оқушының тамақтану рационы денеге түсетін ауыртпалықты ескере отырып, түзетілуі қажет.

Тамаққа жемістер, көкөністер, дақылдар, жаңғақтар бар, 50- 55% көмірсудан, 20 -−30% майдан, 15 −20% ақуыздан тұратын тамақ қабылдау ұсынылады.

Ас нашар қорытылады (қабылдауға тыйым салынады):

- Қарын ашу сезімі болмағанда.

- Қатты шаршағанда.

- Ауыру барысында.

- Жағымсыз эмоциялар барысында, мазасыздану және ашулы, қызғаныш болғанда.

- Ауыр дене жұмыс бастар алдында.

- Қатты қалтырағанда және қызып кету барысында.

- Асыққанда.

- Тамақтың артынан сусын ішуге болмайды.

- Тамақтанғаннан кейін тәттіні жеуге болмайды, себебі ас қорытуда блокадалау басталады да, божу процессі басталады.

Ұсыныстар:

- Тамақтануда барлығы шамамен болуы тиіс;

- Ас әртүрлі болуы тиіс;

- Ас жылы болуы тиіс;

- Асты мұқият шайнау керек;

- Көкөністер мен жемістер жеу;

- Күніне 3-4 рет тамақтану;

- Ұйықтар алдында тамақ ішпеу;

- Кептірілген, қуырылған және ашыны жемеу;

- Құрғақтай тамақ жемеу;

- Тәттіні аз жеу;

- Чипсы, кептірілген нанмен және т.б. тамақтанбау.

Пайдалы тағамдармен тамақтану - бұл тұздыны, майларды шектеу, рационда жемістерді, жармаларды, ірі тартылған ұннан пісірілген өнімдерді, бұршақты, майлы емес сүт тағамдарын, балықты, майсыз етті арттыру.

Сондай –ақ…

- Ұстамдылық.

- Төрт рет тамақтану.

- Әртүрлілік.

- Биологиялық құндылылық.

САУ БОЛЫҢЫЗ!!!

Мектептегі тамақтану

Меню: